Hành vi tự sát: Nguyên nhân và những phương pháp hạn chế

Hành vi tự sát: Nguyên nhân và những phương pháp hạn chế

Hành vi tự sát là một trong những nguyên nhân gây tử vong khá thường gặp. Nguyên nhân này dẫn đến những thiệt hại về con người không hề nhỏ. Vì những lý do chủ quan và khách quan mà con người đã có hành vi nguy hiểm này. Vậy thì nguyên nhân của tự sát là do đâu? Làm sao để hạn chế tình trạng này? Hãy cùng Dr PSY vn tìm hiểu nguyên nhân dưới đây nhé!

Thế nào là hành vi tự sát?

Hành vi tự sát được khái niệm là khi một người vốn có ý định tự tử. Sau một thời gian ngắn hoặc dài, người đó sẽ có những hành động thực tế cho ý định tự sát. Mục đích cuối cùng là tìm đến cái chết, tự mình giết chết bản thân mình.

Nó không phải là một bệnh tâm thần. Mà đây là một hậu quả nghiêm trọng tiềm ẩn của các rối loạn tâm thần có thể điều trị được. Bao gồm:

Trầm cảm nặng.
Rối loạn lưỡng cực.
Stress sau sang chấn.
Rối loạn nhân cách ranh giới.
Tâm thần phân liệt.
Rối loạn sử dụng chất kích thích.
Rối loạn lo âu và rối loạn ăn uống như chứng ăn vô độ và chán ăn tâm thần.

Ngoài ra, hành vi này cũng có thể xuất phát từ những suy nghĩ bồng bột nhất thời. Cũng có thể do không kiểm soát được bản thân, cảm xúc, xảy ra trong một số tình huống điển hình như:

Mất mát người thân.
Túng quẫn do nợ nần.
Buồn vì chuyện tình cảm.
Thi hỏng.
Thất bại trong công việc,…

Những nguyên nhân dẫn đến hành vi tự sát

Rối loạn lưỡng cực.
Rối loạn nhân cách thể bất định.
Phiền muộn, lo âu quá mức.
Sử dụng ma túy hoặc rượu.
Rối loạn stress sau sang chấn.
Tâm thần phân liệt.
Tiền sử lạm dụng thể chất, tình dục hoặc tình cảm.
Các vấn đề căng thẳng trong cuộc sống. Chẳng hạn như các vấn đề tài chính hoặc mối quan hệ nghiêm trọng.

Những người muốn giành lấy cuộc sống của chính mình thường cố gắng thoát khỏi một tình huống dường như không thể đối phó. Nhiều người cố gắng tự tử nhằm tìm kiếm sự giải thoát khỏi:

Cảm giác xấu hổ, tội lỗi hoặc giống như gánh nặng cho người khác.
Chính mình cảm thấy như một nạn nhân.
Cảm giác bị từ chối, mất mát hoặc cô đơn.

Hành vi tự tử có thể xảy ra khi có một tình huống hoặc sự kiện mà người đó cảm thấy quá sức, chẳng hạn như:

Lão hóa (người lớn tuổi có tỷ lệ tự tử cao nhất).
Cái chết của một người thân yêu.
Sử dụng ma túy hoặc rượu.
Sang chấn, biến cố tình cảm.
Bệnh hoặc những cơn đau thể chất nghiêm trọng.
Thất nghiệp hoặc vấn đề tiền bạc.

Những dấu hiệu người tự sát

Các dấu hiệu cảnh báo tự tử hoặc ý nghĩ tự tử bao gồm:

Nói về vấn đề tự tử. Ví dụ: đưa ra những lời nói như “Tôi sẽ tự sát”, “Tôi ước gì mình đã chết” hoặc “Tôi không muốn sống nữa”,…
Có được các phương tiện để tự lấy mạng sống của mình, chẳng hạn như mua thuốc trừ sâu, thuốc tây,…
Rút lui khỏi tiếp xúc xã hội và muốn được ở một mình.
Thay đổi tâm trạng, chẳng hạn như cảm xúc dâng cao vào một ngày nào đó và chán nản sâu sắc vào ngày tiếp theo.
Lo lắng về cái chết, chết chóc hoặc bạo lực.
Cảm thấy bị bế tác hoặc tuyệt vọng về một hoàn cảnh nào đó.
Tăng tần suất sử dụng rượu hoặc các chất ma túy.
Thay đổi thói quen bình thường, bao gồm cả thói quen ăn uống hoặc ngủ nghỉ.
Làm những việc mạo hiểm hoặc tự hủy hoại bản thân, chẳng hạn như sử dụng ma túy hoặc lái xe ẩu.
Cho đi đồ đạc hoặc sắp xếp công việc khi không có lời giải thích hợp lý nào khác cho việc này.
Chào tạm biệt mọi người như thể họ sẽ không gặp lại.
Thay đổi tính cách phát triển hoặc lo lắng hoặc kích động nghiêm trọng. Đặc biệt là khi gặp một số dấu hiệu cảnh báo được liệt kê ở trên.

Nói chuyện với người có hành vi tự sát như nào?

Nếu bạn nghi ngờ rằng một thành viên trong gia đình hoặc bạn bè có thể đang cân nhắc việc tự tử, hãy nói chuyện với họ về những lo lắng của bạn. Bạn có thể bắt đầu cuộc trò chuyện bằng cách đặt câu hỏi theo cách không phán xét và không đối đầu.

Nói chuyện cởi mở và đừng ngại hỏi những câu hỏi trực tiếp, chẳng hạn như “Bạn có đang nghĩ đến việc tự tử không?”. Trong cuộc trò chuyện, hãy đảm bảo rằng bạn:

Bình tĩnh và nói với giọng trấn an.
Thừa nhận rằng cảm xúc của họ là chính đáng.
Cung cấp sự hỗ trợ và khuyến khích.
Nói với họ rằng có sự giúp đỡ và họ có thể cảm thấy tốt hơn khi điều trị.
Đồng cảm và cảm thông với họ.
Đảm bảo không giảm thiểu các vấn đề của họ hoặc cố gắng khiến họ thay đổi ý định. Lắng nghe và thể hiện sự ủng hộ của bạn là cách tốt nhất để giúp họ. Bạn cũng có thể khuyến khích họ tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần.

Ngăn ngừa và điều trị người có hành vi tự sát

Không thể ngăn chặn tự tử một cách chắc chắn, nhưng rủi ro thường có thể được giảm thiểu với sự can thiệp kịp thời. Nghiên cứu cho thấy rằng cách tốt nhất để ngăn ngừa tự tử là biết các yếu tố nguy cơ. Cần cảnh giác với các dấu hiệu trầm cảm và các rối loạn tâm thần khác. Đồng thời, nhận ra các dấu hiệu cảnh báo tự tử và can thiệp trước khi người đó có thể thực hiện hành vi tự tử.

Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản dẫn đến hành vi và suy nghĩ tự sát của ai đó. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, điều trị bằng liệu pháp tâm lý và thuốc tỏ ra rất hiệu quả. Tâm lý liệu pháp là một phương pháp điều trị khả thi để giảm nguy cơ có ý định tự tử. Liệu pháp nhận thức hành vi là một hình thức trị liệu trò chuyện. Nó thường được sử dụng cho những người đang có ý định tự tử.

Mục đích của phương pháp này là hướng dẫn bạn cách vượt qua các sự kiện và cảm xúc căng thẳng trong cuộc sống. Khi những căng thẳng ấy có thể góp phần vào suy nghĩ và hành vi tự sát của bạn. Phương pháp này cũng có thể giúp bạn thay thế niềm tin tiêu cực bằng những niềm tin tích cực. Đồng thời lấy lại cảm giác hài lòng và lạc quan trong cuộc sống của bạn.