Menu Đóng

Rối loạn thiếu chú ý là gì? Giải thích các triệu chứng của ADHD

Các triệu chứng của ADHD không tập trung so với ADHD hiếu động là gì? Các triệu chứng ADHD có khác nhau ở người lớn không? Ở phụ nữ? Để nhận được chẩn đoán ADHD hoặc ADD, bệnh nhân phải có sáu trong số chín triệu chứng không chú ý và / hoặc tăng động-bốc đồng trong ít nhất hai cơ sở trong vòng sáu tháng trở lên.

Các triệu chứng của ADHD là gì?

Các bác sĩ chẩn đoán rối loạn tăng động giảm chú ý bằng cách sử dụng các tiêu chí chi tiết được nêu trong ấn bản thứ năm của Sổ tay Chẩn đoán và Thống kê về Rối loạn Tâm thần (DSM-V). Trong bài viết về chứng thiếu chú ý, DSM-V liệt kê 9 triệu chứng ADHD đối với ADHD Không chú ý Chủ yếu và 9 triệu chứng đối với ADHD Tăng động – Bốc đồng chủ yếu ADHD ở người lớn và ADHD ở trẻ em có thể biểu hiện theo những cách khác nhau.

Các triệu chứng ADHD ở trẻ em và người lớn

Một đứa trẻ chỉ có thể được chẩn đoán mắc ADHD nếu trẻ có ít nhất sáu trong số chín triệu chứng từ một trong những danh sách dưới đây   nếu các triệu chứng đáng chú ý trong ít nhất sáu tháng ở hai hoặc nhiều cơ sở – ví dụ: ở nhà và ở trường. Hơn nữa, các triệu chứng phải cản trở hoạt động hoặc sự phát triển của trẻ, và ít nhất một số triệu chứng phải rõ ràng trước mười hai tuổi. Thanh thiếu niên lớn tuổi hơn và người lớn mắc ADHD có thể chỉ cần biểu hiện một cách nhất quán chỉ năm trong số các triệu chứng này trong nhiều bối cảnh.

1. Các triệu chứng của ADHD – Loại không chú ý chủ yếu (Trước đây được gọi là ADD)

  • Thường không chú ý đến các chi tiết hoặc mắc lỗi bất cẩn trong bài tập ở trường, ở nơi làm việc hoặc trong các hoạt động khác (ví dụ: bỏ sót hoặc bỏ sót chi tiết, công việc không chính xác).
  • Thường gặp khó khăn trong việc duy trì sự chú ý trong các nhiệm vụ hoặc hoạt động vui chơi (ví dụ: khó tập trung trong các bài giảng, cuộc trò chuyện hoặc đọc dài dòng).
  • Thường dường như không lắng nghe khi được nói chuyện trực tiếp (ví dụ: tâm trí dường như ở nơi khác, ngay cả khi không có bất kỳ sự phân tâm rõ ràng nào).
  • Thường không tuân theo hướng dẫn và không hoàn thành bài tập ở trường, công việc nhà hoặc nhiệm vụ ở nơi làm việc (ví dụ: bắt đầu nhiệm vụ nhưng nhanh chóng mất tập trung và dễ bị chệch hướng).
  • Thường gặp khó khăn trong việc tổ chức các nhiệm vụ và hoạt động (ví dụ: khó quản lý các công việc tuần tự; khó giữ nguyên vật liệu và đồ đạc theo thứ tự; công việc lộn xộn, vô tổ chức; quản lý thời gian kém; không đáp ứng được thời hạn).
  • Thường né tránh, không thích hoặc miễn cưỡng tham gia vào các công việc đòi hỏi nỗ lực tinh thần bền bỉ (ví dụ: bài tập ở trường hoặc bài tập về nhà; đối với thanh thiếu niên và người lớn, chuẩn bị báo cáo, hoàn thành biểu mẫu, xem xét các bài báo dài).
  • Thường mất những thứ cần thiết cho các nhiệm vụ hoặc hoạt động (ví dụ: tài liệu học tập, bút chì, sách, công cụ, ví, chìa khóa, giấy tờ, kính đeo mắt, điện thoại di động).
  • Thường dễ bị phân tâm bởi các kích thích không liên quan (đối với thanh thiếu niên lớn tuổi và người lớn, có thể bao gồm những suy nghĩ không liên quan).
  • Thường đãng trí trong các hoạt động hàng ngày (ví dụ: làm việc nhà, làm việc vặt; đối với thanh thiếu niên lớn tuổi và người lớn, gọi lại, thanh toán hóa đơn, giữ cuộc hẹn).

2. Các triệu chứng của ADHD – Loại tăng động – bốc đồng chủ yếu

  • Thường sờ soạng bằng hoặc gõ bàn tay hoặc bàn chân hoặc ngồi xuống ghế.
  • Thường rời khỏi chỗ ngồi trong các tình huống dự kiến ​​vẫn còn chỗ ngồi (ví dụ: rời khỏi vị trí của mình trong lớp học, trong văn phòng hoặc nơi làm việc khác, hoặc trong các tình huống khác cần giữ nguyên chỗ).
  • Thường chạy hoặc leo lên trong những tình huống không thích hợp. (Lưu ý: Ở thanh thiếu niên hoặc người lớn, có thể bị hạn chế cảm giác bồn chồn.)
  • Thường không thể chơi hoặc tham gia vào các hoạt động giải trí một cách lặng lẽ.
  • Thường “đang di chuyển”, hành động như thể “được điều khiển bởi động cơ” (ví dụ: không thể hoặc không thoải mái khi ngồi yên trong thời gian dài, như trong nhà hàng, cuộc họp; có thể bị người khác cho là bồn chồn hoặc khó giữ lên với).
  • Thường nói quá mức.
  • Thường thốt ra câu trả lời trước khi câu hỏi được hoàn thành (ví dụ: hoàn thành câu của mọi người; không thể đợi đến lượt trong cuộc trò chuyện).
  • Thường gặp khó khăn khi chờ đến lượt mình (ví dụ: trong khi xếp hàng).
  • Thường làm gián đoạn hoặc xâm nhập vào người khác (ví dụ: tham gia vào các cuộc trò chuyện, trò chơi hoặc hoạt động; có thể bắt đầu sử dụng những thứ của người khác mà không xin phép hoặc nhận được sự cho phép; đối với thanh thiếu niên và người lớn, có thể xâm nhập hoặc tiếp quản những gì người khác đang làm).

Các triệu chứng ADHD ở trẻ em gái và phụ nữ

Các triệu chứng của ADHD ở phụ nữ và trẻ em gái có thể trông khá độc đáo và khác nhau. Như vậy, nhà tâm lý học Kathleen Nadeau, Ph.D. đã nghĩ ra một danh sách kiểm tra các triệu chứng ADHD dành riêng cho các bé gái. Nó nên được điền vào bởi chính các em gái, không phải cha mẹ và giáo viên, bởi vì các em gái trải qua ADHD nội tâm nhiều hơn các em trai, những người gây chú ý với hành vi ngỗ ngược.

Nhiều câu hỏi của Nadeau áp dụng cho các bé trai, vì chúng liên quan đến các vấn đề về năng suất, chứng mất tập trung nói chung, tính bốc đồng, tăng động và các vấn đề về giấc ngủ. Tuy nhiên, các câu sau đây đặc biệt hướng đến trẻ em gái và mỗi câu phải được trả lời bằng Hoàn toàn đồng ý, Đồng ý, Không chắc chắn, Không đồng ý hoặc Rất không đồng ý:

Lo lắng và Rối loạn Tâm trạng

  • Tôi thường cảm thấy muốn khóc.
  • Tôi rất đau bụng hoặc đau đầu.
  • Tôi lo lắng rất nhiều.
  • Tôi cảm thấy buồn, và đôi khi và tôi thậm chí không biết tại sao.

Lo lắng về trường học

  • Tôi sợ bị giáo viên gọi vì thường xuyên, tôi không chú ý lắng nghe.
  • Tôi cảm thấy xấu hổ trong lớp khi tôi không biết giáo viên bảo chúng tôi phải làm gì.
  • Ngay cả khi tôi có điều gì đó muốn nói, tôi cũng không giơ tay và xung phong vào lớp.

Thiếu hụt kỹ năng xã hội

  • Đôi khi, những cô gái khác không thích tôi, và tôi không biết tại sao.
  • Tôi có tranh luận với bạn bè của tôi.
  • Khi tôi muốn tham gia vào một nhóm các cô gái, tôi không biết phải làm thế nào để tiếp cận họ, hoặc phải nói gì.
  • Tôi thường cảm thấy bị bỏ rơi.

Phản ứng quá mức về cảm xúc

  • Tôi cảm thấy bị tổn thương nhiều hơn so với hầu hết các cô gái.
  • Cảm xúc của tôi thay đổi rất nhiều.
  • Tôi khó chịu và tức giận hơn những cô gái khác.

Một đứa trẻ có thể đáp ứng tất cả các tiêu chuẩn chẩn đoán ADHD mà không thực sự mắc chứng rối loạn này. Để đưa ra chẩn đoán xác định, bác sĩ lâm sàng phải thấy bằng chứng rõ ràng rằng các triệu chứng làm giảm chất lượng hoạt động xã hội, học tập hoặc liên quan đến công việc.

Nếu một đứa trẻ đáp ứng các tiêu chuẩn chẩn đoán, nhưng không bị ADHD, cha mẹ nên tìm hiểu những giải thích có thể có khác cho các triệu chứng của trẻ. Có lẽ cô ấy chỉ là “tinh thần” bất thường. Có thể cô ấy ăn uống không đúng cách hoặc tập thể dục không đủ. Hoặc đứa trẻ có thể bị ảnh hưởng bởi một hoặc nhiều tình trạng “trông giống nhau” chẳng hạn như rối loạn lo âu, rối loạn thách thức chống đối hoặc khuyết tật học tập.

Tình trạng thể chất (chẳng hạn như dị ứng thực phẩm, mất thính giác hoặc dị ứng môi trường) hoặc một rối loạn y tế khác (chẳng hạn như rối loạn xử lý thính giác, rối loạn tích hợp cảm giác hoặc rối loạn tâm trạng) có thể biểu hiện các triệu chứng gần giống với các triệu chứng ADHD.


Yêu cầu tư vấn

Dr PSY Việt Nam - Đăng ký tư vấn
Home
Hotline
Chỉ đường
Liên hệ
Zalo Chat