Menu Đóng

Vì sao ung thư xương hay gặp ở trẻ em?

Ung thư xương là một trong những loại ung thư ác tính ít gặp, nhưng khi nó xảy ra, nó thường xuất hiện ở trẻ em và thanh thiếu niên, đặc biệt là trong giai đoạn phát triển xương nhanh chóng. Có hai loại ung thư xương chính hay gặp ở trẻ em là u xương ác tính (osteosarcoma)sarcoma Ewing. Hiểu rõ nguyên nhân và yếu tố dẫn đến sự xuất hiện của ung thư xương ở trẻ em có thể giúp các bậc cha mẹ nhận diện nguy cơ và phát hiện bệnh sớm. Bài viết này sẽ đi sâu vào các nguyên nhân chính lý giải vì sao ung thư xương lại thường gặp ở trẻ em hơn người lớn.

Quá trình tăng trưởng xương nhanh chóng ở trẻ em

Trong giai đoạn trẻ em và thanh thiếu niên, đặc biệt là trong tuổi dậy thì, cơ thể trải qua sự tăng trưởng nhanh chóng. Xương là một trong những bộ phận phát triển mạnh nhất trong thời gian này, đặc biệt ở các xương dài như xương đùi, xương cánh tay, và xương chày. Sự tăng trưởng này đòi hỏi sự phân chia tế bào liên tục để tạo ra thêm mô xương mới.

Khi các tế bào xương phân chia nhanh hơn, cơ hội để xảy ra đột biến trong quá trình sao chép DNA cũng tăng lên. Những đột biến này có thể dẫn đến sự phát triển không kiểm soát của các tế bào, gây ra ung thư. Đây là lý do chính giải thích tại sao ung thư xương, đặc biệt là osteosarcoma, hay gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên, thường xuất hiện ở vùng đầu xương dài – nơi xương đang phát triển nhanh nhất.

Yếu tố di truyền và gen bất thường

Một số trẻ em có nguy cơ cao hơn mắc ung thư xương do các yếu tố di truyền. Các gen kiểm soát sự phân chia và phát triển tế bào có thể bị đột biến do di truyền hoặc các tác nhân môi trường. Có nhiều hội chứng di truyền đã được xác định làm tăng nguy cơ ung thư xương, chẳng hạn như:

  • Hội chứng Li-Fraumeni: Đây là một hội chứng hiếm gặp do đột biến trong gen TP53, một gen đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự phát triển tế bào và ngăn chặn ung thư. Trẻ em có đột biến này có nguy cơ cao mắc nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư xương.
  • U nguyên bào võng mạc (Retinoblastoma): Đây là một loại ung thư mắt xuất hiện chủ yếu ở trẻ em. Trẻ mắc u nguyên bào võng mạc có tỷ lệ mắc ung thư xương cao hơn, đặc biệt là osteosarcoma, do sự liên quan đến đột biến trong gen RB1 – gen kiểm soát sự phân chia tế bào.

Những yếu tố di truyền này khiến trẻ dễ mắc ung thư xương hơn so với các nhóm dân số khác, bởi vì cơ chế bảo vệ tế bào khỏi sự phát triển ác tính bị suy yếu.

Tiếp xúc với bức xạ

Một trong những yếu tố nguy cơ đã được xác nhận là tiếp xúc với bức xạ. Trẻ em từng trải qua điều trị bức xạ để chữa trị các loại ung thư khác có nguy cơ mắc ung thư xương cao hơn so với trẻ không tiếp xúc với bức xạ. Bức xạ có thể gây tổn thương DNA của tế bào, tạo ra các đột biến dẫn đến ung thư.

Đặc biệt, trẻ em có tế bào xương đang phân chia nhanh và chưa phát triển hoàn thiện, điều này khiến chúng nhạy cảm hơn với tác động gây đột biến của bức xạ. Điều trị bằng xạ trị để chữa các loại ung thư khác, chẳng hạn như bệnh bạch cầu, có thể tăng nguy cơ phát triển osteosarcoma hoặc sarcoma Ewing sau này.

Mô xương đang hoạt động mạnh

Các tế bào ung thư có xu hướng phát triển và lây lan nhanh hơn ở các mô có hoạt động trao đổi chất mạnh mẽ, và xương của trẻ em là một trong những mô có tốc độ hoạt động cao nhất. Trong quá trình phát triển, xương cần cung cấp đủ chất dinh dưỡng và canxi để duy trì sự phát triển, do đó các tế bào xương luôn ở trạng thái phân chia và tái tạo. Chính môi trường tăng trưởng mạnh này có thể tạo điều kiện cho các tế bào ung thư hình thành và phát triển nếu có sự đột biến xảy ra.

Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy các vùng xương phát triển mạnh như xương đầu gối hay các xương dài có tỷ lệ ung thư xương cao hơn do những khu vực này chịu áp lực tăng trưởng nhiều hơn. Điều này đồng nghĩa với việc quá trình tái tạo mô cũng diễn ra mạnh mẽ hơn, kéo theo nguy cơ phát sinh ung thư cao hơn.

Yếu tố môi trường

Ngoài các yếu tố di truyền và bức xạ, một số yếu tố môi trường cũng có thể đóng vai trò trong sự phát triển của ung thư xương ở trẻ em. Mặc dù nghiên cứu về các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến ung thư xương vẫn còn đang tiến hành, một số nghiên cứu đã đưa ra các yếu tố như tiếp xúc với hóa chất độc hại hoặc các tác nhân gây ung thư khác trong môi trường sống, ví dụ như khói thuốc lá, hóa chất trong công nghiệp, hoặc ô nhiễm không khí, có thể đóng vai trò trong việc gây ra ung thư ở trẻ em.

Hệ miễn dịch chưa hoàn thiện

Hệ miễn dịch của trẻ em, mặc dù phát triển mạnh mẽ, vẫn chưa hoàn thiện như người lớn. Điều này có thể làm giảm khả năng phát hiện và loại bỏ các tế bào đột biến ung thư khi chúng mới xuất hiện. Khi hệ miễn dịch yếu hơn, các tế bào ung thư có thể phát triển mà không bị kiểm soát, dẫn đến sự hình thành và phát triển của khối u ác tính.

Ung thư xương ở trẻ em, dù không phổ biến như các loại ung thư khác như ung thư máu, vẫn là một bệnh lý nguy hiểm và phức tạp. Sự tăng trưởng nhanh chóng của xương, các yếu tố di truyền, tiếp xúc với bức xạ, và môi trường sống đều có thể góp phần vào nguy cơ mắc ung thư xương ở trẻ em. Hiểu rõ những yếu tố này giúp cha mẹ có thể theo dõi và phát hiện sớm các triệu chứng để đảm bảo việc điều trị hiệu quả nhất cho trẻ.

Các dấu hiệu thường gặp của ung thư xương bao gồm đau xương, sưng hoặc nổi cục ở vùng xương, và giảm khả năng vận động. Nếu phát hiện bất kỳ triệu chứng nào liên quan, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Dr PSY Việt Nam - Chậm nói & Chậm phát triển
Home
Hotline
Chỉ đường
Liên hệ
Zalo Chat