Menu Đóng

Những hành vi ở trẻ có thể là dấu hiệu rối loạn phát triển

Rối loạn phát triển ở trẻ em là một loạt các tình trạng ảnh hưởng đến cách trẻ học hỏi, giao tiếp, hành vi và phát triển toàn diện. Việc phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường có thể giúp cha mẹ và giáo viên can thiệp kịp thời, hỗ trợ trẻ vượt qua những khó khăn này. Dưới đây là một số hành vi có thể là dấu hiệu của rối loạn phát triển ở trẻ:

1. Chậm nói hoặc khó khăn trong giao tiếp.

  • Không bập bẹ hoặc không nói từ đơn giản vào khoảng 12-18 tháng tuổi.
  • Không sử dụng câu đơn giản vào khoảng 2 tuổi.
  • Khó khăn trong việc phát âm hoặc sử dụng từ ngữ sai ngữ cảnh.
  • Không phản ứng khi được gọi tên hoặc khó khăn trong việc hiểu hướng dẫn đơn giản.

Những dấu hiệu này có thể là triệu chứng của rối loạn ngôn ngữ, chậm phát triển ngôn ngữ, hoặc thậm chí rối loạn phổ tự kỷ (ASD).

2. Khó khăn trong giao tiếp xã hội.

  • Thiếu tương tác mắt hoặc không thể duy trì ánh nhìn với người khác.
  • Không biểu lộ cảm xúc hoặc có phản ứng không phù hợp với cảm xúc của người khác.
  • Không chơi cùng bạn bè hoặc tránh tiếp xúc xã hội, thích chơi một mình quá mức.
  • Không biết cách bắt đầu hoặc duy trì cuộc trò chuyện.

Đây là dấu hiệu phổ biến của các rối loạn như rối loạn phổ tự kỷ (ASD), nơi trẻ gặp khó khăn trong việc hiểu và tham gia vào các mối quan hệ xã hội.

3. Hành vi lặp đi lặp lại hoặc bất thường.

  • Có những hành vi lặp lại như xoay tròn, vỗ tay, đập đồ vật, hoặc đi nhón chân một cách liên tục.
  • Cực kỳ gắn bó với các thói quen cố định, dễ bị hoảng loạn hoặc tức giận khi thói quen bị thay đổi.
  • Tập trung quá mức vào một số chủ đề hoặc sở thích mà không có sự linh hoạt trong cách tiếp cận.

Những hành vi này có thể cho thấy trẻ có rối loạn phổ tự kỷ (ASD) hoặc rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD).

4. Khó khăn trong việc điều khiển cảm xúc và hành vi.

  • Dễ tức giận, la hét, hoặc nổi nóng quá mức mà không có lý do rõ ràng.
  • Khó kiểm soát cảm xúc, dễ buồn bã, khó chịu hoặc thất vọng trong những tình huống bình thường.
  • Gặp khó khăn trong việc thích nghi với những thay đổi trong môi trường hoặc lịch trình hàng ngày.

Những dấu hiệu này có thể liên quan đến rối loạn điều chỉnh cảm xúc hoặc rối loạn lo âu.

5. Giảm chú ý và khó tập trung.

  • Không thể ngồi yên trong các hoạt động đòi hỏi sự chú ý kéo dài như nghe giảng, làm bài tập, hoặc chơi đòi hỏi sự kiên nhẫn.
  • Thường xuyên mất đồ, quên việc hoặc không thể hoàn thành nhiệm vụ hàng ngày.
  • Không thể tập trung vào một việc trong thời gian ngắn, dễ bị xao nhãng bởi môi trường xung quanh.

Những hành vi này thường gặp ở trẻ mắc rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), nơi trẻ gặp khó khăn trong việc kiểm soát hành vi và tập trung.

6. Chậm phát triển vận động.

  • Chậm bò, chậm đi, hoặc có những động tác vận động bất thường khi so với các trẻ cùng độ tuổi.
  • Khó khăn trong việc điều khiển động tác nhỏ như cầm nắm đồ vật, vẽ, hoặc tự ăn.
  • Vụng về hoặc dễ mất thăng bằng, khó tham gia vào các hoạt động thể thao hoặc chơi ngoài trời.

Đây có thể là dấu hiệu của chậm phát triển vận động, rối loạn phối hợp vận động (DCD), hoặc các vấn đề liên quan đến phát triển thể chất.

7. Thiếu phản ứng hoặc nhạy cảm quá mức với kích thích.

  • Không phản ứng với âm thanh lớn, ánh sáng chói, hoặc ngửi thấy mùi mạnh mà các trẻ khác phản ứng.
  • Phản ứng quá mức với các kích thích nhỏ, chẳng hạn như không chịu được tiếng động nhẹ, chạm vào các bề mặt nhất định, hoặc phản ứng mạnh khi có sự thay đổi nhỏ trong môi trường.

Những dấu hiệu này thường xuất hiện ở trẻ mắc rối loạn phổ tự kỷ (ASD) hoặc rối loạn xử lý giác quan (SPD).

8. Không có khả năng chăm sóc và phải phụ thuộc vào người khác.

  • Không thể tự thực hiện các kỹ năng tự chăm sóc cơ bản như ăn uống, mặc quần áo, hoặc sử dụng nhà vệ sinh khi đến độ tuổi thích hợp.
  • Phụ thuộc quá mức vào người lớn trong các hoạt động hàng ngày mà đáng lẽ trẻ có thể tự thực hiện.

Điều này có thể là dấu hiệu của rối loạn phát triển trí tuệ hoặc các vấn đề liên quan đến sự phát triển nhận thức.

9. Hành vi làm đau bản thân.

  • Cắn, đập đầu, hoặc tự làm đau mình khi gặp khó khăn hoặc cảm thấy không hài lòng.
  • Tự rút tóc, cào cấu da hoặc có các hành vi tự làm tổn thương lặp đi lặp lại.

Đây là những hành vi đáng lo ngại, có thể liên quan đến rối loạn lo âu nặng, rối loạn cảm xúc, hoặc rối loạn phổ tự kỷ (ASD).

10. Khó khăn trong học tập.

  • Không thể tập trung vào bài giảng, khó tiếp thu kiến thức, hoặc gặp khó khăn trong việc hoàn thành bài tập.
  • Không thể nhận diện mặt chữ, con số, hoặc gặp khó khăn trong việc đọc, viết và tính toán.

Những khó khăn này có thể chỉ ra các vấn đề như rối loạn học tập hoặc chậm phát triển trí tuệ.

Dr PSY Việt Nam - Chậm nói & Chậm phát triển
Home
Hotline
Chỉ đường
Liên hệ
Zalo Chat